Het wordt in de flyers en digitale media ‘musical’ genoemd. Maar wat is dat nou eigenlijk precies? Een musical is een ‘vorm van theater waarin gesproken tekst, muziek, zang en dans gecombineerd worden. Meestal worden en kleurrijke kleding en decors gebruikt.’ Als je het op de letter bekijkt, is Watskeburt inderdaad een doodgewone musical. Echter ligt in dit  stuk niets voor de hand…
Om de woorden van Henk Poort, één van de hoofdrolspelers, te citeren: “Watskeburt?! is eigenlijk een anarchistisch hiphopsprookje.” En dat dekt inderdaad veel meer de lading. Het is een visuele komisch-muzikale achtbaan waarin de meest absurde scènes, verrassende locaties en niet voor de hand liggende personages afgewisseld worden met bekende en nieuwe nummers van de in 2005 bekend geworden Amsterdamse rapformatie ‘De Jeugd van Tegenwoordig’. Een stuk waarin de leden van deze groep, Willie Wartaal, Vjèze Fur en Faberyayo èn hun vaste producent Bas Bron op vakkundige wijze gespeeld worden door poppen.
Ik word door de sympathieke acteur, die in het stuk maar liefst drie rollen vertolkt, begroet met ‘Nou goeie.’ Hij verklaart in zijn jeugd vele vakantie-uurtjes doorgebracht te hebben in Bakhuizen en dat het Fries hem daarom niet geheel vreemd is. Het lijkt mij meteen een ‘bjusterbaarlik’ idee om in zijn toekomstige project, het eerste soloprogramma van Henk Poort, ook een Fries lied te gaan vertolken.
Na het lezen van het script voor dit ‘toneelstuk’ was de in de Jordaan geboren bariton en speler in zowel musicals, opera’s, series als films meteen enthousiast. “Het is iets nieuws voor mij en de hypotheek moet ook gewoon betaald worden.’’, aldus een lachende Henk Poort. “Eerlijk gezegd had ik nog nooit van De Jeugd van Tegenwoordig gehoord, maar gelukkig konden mijn twee tienerdochters me kennis laten maken met deze creatieve mannen.”
De uit Drachten afkomstige componist en tekstschrijver Peter van de Witte, bekend van het cabaretduo Droog Brood en onder andere acteur in de speelfilm ‘De Grote Zwaen’ (persoonlijke aanrader!), zou aanvankelijk alleen de muziek voor het stuk componeren. “Maar toen de oorspronkelijke regisseur zich terugtrok, dacht ik, dan wil ik het zelf wel doen. Ik was al zolang betrokken bij het stuk en liep rond met de gedachte om te gaan regisseren dus dat kwam heel goed uit. Het was allemaal best pittig mede doordat de voorbereidingstijd zo kort was.”, aldus de debuterende regisseur.
Acteurs die samen poppen spelen. Het klinkt best gek, maar ik moet mijn petje afnemen voor de spelers. Het acteerwerk, de stemmen en het samenspel zijn erg bijzonder. Ze dansen zo nu en dan over het podium, maar toch blijft de aandacht van de kijker gevestigd op de pop. “We hebben adviezen gehad van de makers van Avenue Q, bijvoorbeeld dat je lichamelijk contact met elkaar moet maken tijdens het spelen van een personage.”, vertelt één van de ‘poppenacteurs’ Rein Hofman. En Anna Keuning, die ook een heerlijk satirische pinguïn speelt, vult aan, “Je merkt wel dat we meer op elkaar ingespeeld raken en dat het allemaal  vloeiender verloopt.” Wat ik zelf een extra dimensie vind in het stuk, “dat eigenlijk nergens over gaat”, is dat de acteurs niet een vaste pop spelen en daarnaast ook nog andere rollen voor hun rekening nemen. Zoals bijvoorbeeld Cripta Scheepers die een geweldige hardhorende en naïeve Manon speelt.
 Conclusie: Watskeburt?!  Een musical 3.0 welke, ondanks dat de hoofdrollen gespeeld worden door poppen, niet geschikt is voor jongere kinderen. Mede vanwege de karakteristieke woordkeuze van De Jeugd van Tegenwoordig. Voor wie dan wel? Voor pubers en volwassenen die zin hebben in een irrationele en knotsgekke avond, gevuld met de hippe muziek van De Jeugd, fantastisch acteerwerk en  een gezonde dosis humor. Zelf de dochters van Henk Poort staan, na het zien van de première, te popelen om het stuk nogmaals te kunnen zien. Welke vader kan dat nu zeggen? Sta jij ook open voor een paar ontregelde en absurde uurtjes en wil je je hoofd even helemaal leegmaken? Het kan! In Friesland, voor het eerst op 19 januari 2017 in Theater Sneek.
Astrid Koops-Tippersma